- Czym jest sakrament chrztu?
Sakrament chrztu świętego to fundament życia chrześcijańskiego. Jest on bramą sakramentów, tzn. że jeśli ktoś nie przyjął chrztu nie może przyjąć żadnego innego sakramentu. Człowiek, który przyjął sakrament chrztu świętego zostaje oczyszczony z grzechu pierworodnego oraz ze wszystkich grzechów, które popełnił w swoim życiu (dotyczy to ludzi dorosłych). Staje się dzieckiem Bożym oraz członkiem Kościoła świętego. Sakrament chrztu wyciska na duszy człowieka niezatarte znamię, tzw. charakter sakramentalny. Znamienia tego nie wymazuje żaden grzech, chociaż z powodu grzechu może on nie przynosić owoców zbawienia (por. KKK 1272). Sakramentu chrztu świętego może być udzielony tylko jeden raz; nie może być powtórzony.
- Kto może przyjąć chrzest?
Prawo kościelne mówi, że chrzest może przyjąć każdy, kto jeszcze nie został ochrzczony. Jeśli chrzest ma przyjąć dorosły, nie tylko powinien sam o chrzest poprosić, ale również powinien zostać przygotowany do przyjęcia tego sakramentu. Jeśli chodzi o chrzest dzieci konieczna jest zgoda na chrzest przynajmniej jednego z rodziców lub prawnych opiekunów. Trzeba również wziąć pod uwagę, czy istnieje nadzieja, że dziecko będzie wychowane po katolicku. Jeśli jej zupełnie nie ma, udzielenie sakramentu chrztu należy odłożyć na później (por. KPK 868). Nie znaczy to, że odmawia się chrztu dziecka, ale poprzez działanie duszpasterskie motywuje się rodziców do życia wiarą, którą powinni rozwijać w swoim dziecku.
- Kto, gdzie i kiedy może udzielić chrztu?
Zwyczajnym szafarzem (udzielającym sakramentu) chrztu świętego jest biskup, kapłan i diakon. Na terenie danej parafii potrzeba zezwolenia proboszcza, by ktokolwiek (poza biskupem) mógł udzielić chrztu. Oczywiście w niebezpieczeństwie śmierci każdy, zawsze i wszędzie może udzielić chrztu (również świecki).
Dorosły człowiek powinien przyjąć chrzest święty w swoim kościele parafialnym. Dzieci przyjmują chrzest w kościele parafialnym rodziców. Decydujące jest miejsce zamieszkania (nie zameldowania!). Jeśli jednak rodzice chcą ochrzcić swoje dziecko w innym kościele, powinni od proboszcza parafii swojego zamieszkania wziąć zezwolenie na udzielenie sakramentu w innej parafii i przedstawić to zaświadczenie proboszczowi miejsca, gdzie będzie chrzest. Dotyczy to również rodziców mieszkających poza granicami Polski.
- Przygotowanie do chrztu.
Bezpośrednie przygotowanie do sakramentu chrztu świętego odbywa się poprzez udział w tzw. katechezie przedchrzcielnej, która powinna być prowadzona w każdej parafii. IV Synod Diecezji Tarnowskiej zobowiązuje do wzięcia udziału w tej katechezie rodziców i chrzestnych dziecka (por. SDT 118). W naszym kościele katecheza przedchrzcielna dla rodziców i chrzestnych dzieci, które w danym miesiącu mają przyjąć chrzest jest prowadzona w każdą pierwszą sobotę miesiąca po Mszy świętej wieczornej i nabożeństwie w sali duszpasterskiej lub w kościele.
- Chrzestni.
Każdy przyjmujący chrzest, a więc zarówno dorosły jak i dziecko, powinien mieć chrzestnego, którego obowiązkiem jest pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie oraz wypełniał wszelkie obowiązki złączone z przyjętym sakramentem. Kodeks Prawa Kanonicznego mówi, że „należy wybrać jednego tylko chrzestnego lub chrzestną, albo dwoje chrzestnych”(KPK 873). Kodeks również bardzo wyraźnie podaje wymagania, które chrzestny powinien wypełnić:
Kan. 874
§ 1. Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
1. jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania;
2. ukończył szesnaście lat, chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku;
3. jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;
4. jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub
deklarowanej;
5. nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.
Jeżeli chrzestny nie mieszka na terenie parafii, gdzie będzie udzielony chrzest trzeba, aby od proboszcza parafii swojego mieszkania zamieszkania (nie zameldowania!) uzyskał zaświadczenie, że może pełnić funkcję rodzica chrzestnego. Dotyczy to również kandydatów na rodziców chrzestnych mieszkających poza granicami Polski. Takie zaświadczenie należy przedstawić przed chrztem.
Usilnie się uprasza wszystkich kandydatów na chrzestnych, aby przed uroczystością chrzcielną skorzystali z sakramentu pokuty i pojednania, a podczas chrztu przyjętą Komunię świętą ofiarowali w intencji ochrzczonego dziecka.
Rodziców prosimy, by przy wyborze chrzestnych kierowali się przede wszystkim troską o wiarę dziecka. Niech chrzestni będą ludźmi głęboko wierzącymi, by mogli pomóc rodzicom w utwierdzeniu wiary dziecka. Niech przykład ich życia będzie świadectwem wypełniania na co dzień Bożych przykazań.
- Dokumenty konieczne do zgłoszenia chrztu dziecka.
Rodzice lub prawni opiekunowie zgłaszają dziecko do chrztu przynajmniej dwa tygodnie przed terminem chrztu.
Dokumenty konieczne do zgłoszenia chrztu
- Akt urodzenia dziecka z Urzędu Stanu Cywilnego
- Zaświadczenie o ślubie rodziców
- Jeśli chrzest ma być udzielony poza miejscem zamieszkania rodziców (np. rodzice mieszkają w innym mieście lub kraju) – zezwolenie proboszcza parafii, na terenie której mieszkają rodzice, na chrzest dziecka poza parafią
- Imiona, nazwiska i adresy zamieszkania rodziców chrzestnych oraz, jeśli nie należą do parafii, w której ma być udzielony chrzest, zaświadczenie od proboszcza miejsca zamieszkania chrzestnych (Uwaga! Chodzi o miejsce zamieszkania, a nie zameldowania!) potwierdzające, że mogą pełnić funkcję rodzica chrzestnego.